آداب نماز
1 - استفاده از انگشتر عقیق (175).
2 - پوشیدن لباس پاكیزه (176).
3 - شانه كردن موها(177).
4 - مسواك كردن قبل از نماز.
5 - خود را براى نماز خوشبو نمودن (178).
6 - خواندن نماز در اول وقت ؛ هر چه به اول وقت نزدیكتر باشد، بهتر است ، مگر آنكه تاءخیر آن از جهاتى بهتر باشد؛ مثلا صبر كند، تا نماز را به جماعت بخواند(179).
7 - خواندن نماز به جماعت .
8 - گفتن اذان و اقامه به گونه اى كه بین اذان و اقامه به اندازه یك سجده فاصله بیندازد و دعاهاى وارده را بخواند(180).
9 - همراه داشتن عمامه با تحت الحنك در نماز(181).
10 - پوشیدن لباس سفید و عبا براى نماز(182).
مستحبات و مكروهات اذان و اقامه
1 - بلند كردن صدا در اذان و اقامه براى مرد مستحب است ؛ به گونه اى كه بلندى صدا در اقامه ، بلندتر از صداى اذان نباشد(183).
2 - مستحب است كه زن موقع نبودن مرد نامحرم كلمات اذان و اقامه را آهسته بگوید.
3 - مستحب است كه نمازگزار اذان را آرام و شمرده بگوید؛ (یعنى كلمات اذان را آشكارا ادا كند، به طورى كه شنونده بتواند حروفش را بشمارد)(184). و همچنین مستحب است كه وقف كردن در آخر هر بخش اذان را كمى طول بدهد(185).
4 - به سرعت گفتن اقامه مستحب است ؛ آن به این معنى كه وقف در آخر هر بخش را طول ندهد(186).
5 - مستحب است كه اذان گو در جایى بلند، مانند مناره ، بایستد تا صدایش به نمازگزاران برسد(187).
6 - مستحب است كه اذان گو در وقت گفتن اذان و اقامه ، مخصوصا در اقامه رو به قبله باشد و كراهت دارد كه انسان در گفتن بعضى جملات اذان روى خود را به طرف راست یا چپ بچرخاند(188).
7 - سخن گفتن در بین جمله هاى اذان و اقامه مخصوصا در بین جمله هاى اقامه مكروه است (189).
8 - مستحب است كه اذان گو در وقت گفتن اذان با طهارت و وضو باشد(190).
9 - مستحب است كه انسان وقتى صداى اذان را مى شنود آن را همراه مؤ ذن آهسته تكرار كند(191).
10 - اگر مؤ ذن صدا را در گلو بیندازد، چنانچه غنا نشود، مكروه است (192).
11 - اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند مستحب است اذان و اقامه بگوید(193).
12 - اگر نمازگزار بین اذان و اقامه بقدرى فاصله دهد كه اذانى را كه گفته است ، اذان این این اقامه حساب نشود، مستحب است كه اذان و اقامه را دوباره بگوید(194).
13 - اگر نمازگزار بین اذان و اقامه و نماز بقدرى فاصله دهد كه اذان و اقامه آن نماز حساب نشود، مستحب است كه دوباره براى آن نماز،اذان و اقامه بگوید(195).
14 - اگر پیش از آنكه نمازگزار به اندازه ركوع خم شود، یادش بیاید كه اذان یا اقامه را فراموش كرده است ، چنانچه وقت نماز وسعت دارد، مستحب است كه براى گفتن اذان و اقامه نماز خود را بشكند(196).
احكام نماز
1. وقت نماز
خواندن نماز قبل از اذان یا شك در آن
1. سالها بود اذان صبح، طبق كتاب «أحسن التّقویم» مرحوم آیةاللّه ادیب ـ رحمةاللّه علیه ـ پخش مى شد و ما طبق آن عمل مىكردیم و بعدا اعلام كردند كه طبق نظر افراد خبره، اذان صبح حدود ده دقیقه زودتر از موقع پخش مى شده است و ساعات جدیدى تعیین كردند و البتّه اینجانب همیشه پس از اذان قدرى احتیاط مى كردم ولى دقیقا نمى دانم نمازم داخل وقت بوده یا قبل از آن، تكلیفم چیست؟
ج. نمازهایى كه یقین دارید تمام آن قبل از وقت خوانده شده قضا دارد، در غیر این صورت قضا ندارد.
مراد از یقین
2. این كه گفته مى شود: «باید براى نماز، یقین به دخول وقت داشت» مراد یقین شخصى است یا عرفى؟
ج. منظور یقین شخصى، اعمّ از اطمینان است ولى به وسوسه اعتنا نشود.
اعلام شدن وقت اذان از رسانه ها
3. وقت اذان كه توسّط رسانه ها اعلام مى شود؛ آیا حجّت شرعى براى نماز و افطار و... مى باشد؟
ج. میزان احراز دخول وقت است.
شبهاى مهتابى كه ماه كامل است
4. مسأله طلوع فجر در لیالى مقمرهاى كه آقایان اختلاف نظر دارند، نظر حضرت عالى چیست؟
ج. در نزد اینجانب با شبهاى دیگر تفاوتى ندارد و میزان احراز طلوع فجر است.
بیدار ماندن با احتمال خواب براى نماز صبح
5. اگر كسى بترسد كه در صورت بیدار ماندن تا آخر شب، براى نماز صبح بیدار نشود؛ آیا جایز است بیدار بماند؟ و اگر بیدار ماندن براى انجام كار واجب باشد؛ چه حكمى دارد؟ [منظور از واجب، واجب عرفى است].
ج. بیدار ماندن جایز است، ولى باید طورى باشد كه با اهمیّت شأن نماز منافات نداشته باشد و موجب از دست رفتن وقت نماز نشود.
وقت نماز ظهر در روز جمعه
6. اگر موفّق به شركت درنماز جمعه نشویم؛ وقت نماز ظهر چه موقع است؟
ج. در وقت نماز جمعه، خواندن نماز ظهر اشكال ندارد.
درك نكردن شب در هواپیما
7. در بعضى از سفرهاى خارجى كه با هواپیما است اشخاص، 24 ساعت طى مسافت مى كنند و همه ى این زمان روز است و شبى را درك نمى كنند. بلكه گاهى از اوّل صبح شروع مى كنند و بعد از 24 ساعت وقتى به مقصد مى رسند، در مقصد، ظهر شرعى نشده؛ اوقات نماز آنها در این 24 ساعت چگونه باید باشد؟
ج. در هر زمان كه یكى از اوقات فعلیّت پیدا كرد، وظیفه خود را در همان زمان انجام مىدهد و در جایى كه اوقات نماز هر چند به مقایسه به نزدیكترین مكانها معلوم نیست، باید جایى كه مبدأ و آغاز سیر او بوده براى وقت صبح و ظهر و مغرب حساب كند، بنابر احتیاط وجوبى، گرچه محتمل است عدم تكلیف.
خواندن نماز صبح در مكانى و رسیدن به جایى كه طلوع فجر نشده
8. اگر انسان نماز صبح را در جایى خواند و با هواپیما به محلّى مسافرت كرد كه هنوز در آن جا فجر طلوع نكرده؛ آیا پس از طلوع فجر باید نمازش را اعاده كند؟
ج. احتیاطا خوانده شود.